Vaccinaties voor reizigers

Als je een reis plant naar verre oorden, dan zul je tijdig maatregelen moeten nemen
om met je vaccinaties in orde te zijn. Het ideale moment om met je vaccinatieschema
te starten is één à twee maand voor je afreis.
Bij zulke gelegenheid is het eerst en vooral wel nuttig om te kijken hoe
je vaccinatiestaat van Tetanus is. Alle vijf à tien jaar moet je deze vaccinatie hernieuwen.
Dit is een ideaal moment om er eventueel aan te denken. Wie nog nooit gevaccineerd
werd of er niet zeker van is, kan best beginnen met twee inentingen met een interval
van vier à zes weken en een herhaling na één jaar. Dan ben je weer veilig voor tien jaar.
Afhankelijk van de plaatselijke levensstandaard en de gebruikelijke hygiëne in het
land van bestemming, dringen de volgende maatregelen zich op:

Zone 1:

Europa, Noord-Amerika, Japan, Australië, Canada, Nieuw Zeeland:
er zijn geen bijzondere maatregelen nodig.

Zone 2:

Oost-Europa, GOS, Zuidelijk deel van de Middellandse Zee-staten:
tetanus, hepatitis A en eventueel tyfus.
Dit laatste is afhankelijk van het soort reis. Als de reis langer is dan twee à drie
weken en avontuurlijk van karakter, dan is een tyfus vaccinatie het overwegen waard.

Zone 3:

Andere landen:
tetanus, hepatitis A, tyfus, polio, gele koorts en malariapreventie.

Polio

Komt hier niet voor, maar wel in landen met een lagere graad van hygiëne. Als je
als kind reeds gevaccineerd werd, moet je dit éénmaal herhalen op volwassen
leeftijd bij reizen naar ontwikkelingslanden, en eventueel herhalen elke tien jaar.
Het vaccin wordt oraal toegediend. Als je nooit werd gevaccineerd, dan neem je
beter spuitjes. Er zijn geen bijwerkingen aan verbonden. Je huisarts kan je dit
vaccin (gratis) toedienen.

Gele koorts

Is een ziekte die vooral voorkomt in Zuid-Amerika en in Afrika ten zuiden van de Sahel.
Ze wordt overgedragen door muggen. Het is een dodelijke virale aandoening.

  • Één inspuiting werkt tien jaar.
    Bijwerkingen: na de vijfde à tiende dag eventueel wel koorts met grieperig gevoel.
  • Wordt alleen gegeven in de dienst Gezondheidsinspectie van elke provincie
    en dan krijg je een officieel geel boekje.
  • Is verplicht in bepaalde landen. Info krijg je in het Tropisch Instituut of bij je huisarts.

Cholera

Het risico is ongeveer één op een half miljoen als je preventieve maatregelen toepast
die gegeven worden om de gewone reizigers-diarree te voorkomen. Het vaccin
biedt slechts 50 procent bescherming en wordt daarom niet meer gegeven.

Tyfus

Is een ernstige infectie die gepaard gaat met hevige diarree en hoge koorts en wordt
overgedragen door besmet water of voedsel.

  • Er is één vaccinatie en ze is drie jaar werkzaam. Men kan kiezen tussen een
    orale vorm (Vivotif) waarbij je drie capsules om de andere dag moet innemen
    en een spuit (Typhim) die je eenmalig moet laten toedienen. De werking en
    de prijs van beiden zijn dezelfde. De capsules geven meer kans op bijwerkingen
    zoals diarree en dergelijke. De spuit kan met elk ander vaccin worden gecombineerd.
  • Wordt aangeraden voor reizen die langer dan drie weken duren, vooral als
    ze wat avontuurlijk zijn.

Hepatitis A

Is een virale infectie die wordt overgedragen via voedsel, drank en voorwerpen.

  • Een vaccinatie wordt aangeraden voor reizen die avontuurlijk zijn en langer
    dan drie weken duren.
  • De ziekte is op zich niet erg, maar kan verwikkelingen geven in tropische
    streken en je bent er erg ziek van, zoals bij een zware griep.

Er bestaat een vaccin (Havrix 1440) dat je tweemaal moet laten inspuiten met een
interval van zes maand tot één jaar. Het beschermt je gedurende tien jaar.
Je kan ook kiezen voor een kort werkend vaccinatieschema met gammaglobulines.
Dit vaccin wordt enkele dagen voor vertrek gezet en werkt vier à zes weken.
Deze manier van vaccineren wordt niet vaak meer toegepast.

Hepatitis B

Inenting tegen deze ziekte is zinvol voor mensen die medische activiteiten uitvoeren
en/of lang of frequent reizen.

  • Het vaccin wordt toegediend in een reeks van drie of vier prikjes in een
    schema 0-1-6 maand of 0-1-2-12 maand voor snelle bescherming.
  • Er kan ook gekozen worden voor een combinatievaccin Hepatitis A en
    Hepatitis B dat ook in een schema 0-1-6 maand wordt toegediend.
    Dit geeft bescherming tegen Hepatitis A en B.
  • De ziekte wordt alleen overgedragen door bloed of seksueel contact.
  • De werkingsduur is tien jaar.

Difterie

  • Reizigers die meer dan 18 jaar oud zijn en die naar een risicogebied gaan
    bv. bepaalde streken in Rusland, worden opnieuw gevaccineerd met een
    aangepast vaccin (bv. Tedivax pro Adulto).
  • Reizigers die vóór 1950 geboren zijn, zijn meestal als kind niet gevaccineerd.
    Zij worden driemaal gevaccineerd zoals het tegenwoordig bij kinderen gebeurt,
    maar ook met het specifieke volwassenen vaccin.

Meningitis van meningokokken

Dit is een ziekte die vooral voorkomt in Afrika ten zuiden van de Sahara.
Epidemieën steken de kop op in het droogteseizoen (december tot juni).
De inenting moet ten laatste tien dagen voor vertrek gebeuren en is drie jaar geldig.

Schistosomiase

Schistosomiase of bilharziose is een wormaandoening waartegen geen vaccin
bestaat. De enige manier om deze aandoening niet te krijgen is een aantal maatregelen nemen.
Schistosomiase krijgt men van larven die zich fixeren op de huid tijdens het
zwemmen of baden in besmet water. Na tien minuten zijn ze reeds doorheen de
huid gedrongen en vandaar vatten ze hun tocht aan naar verschillende organen
zoals de blaas, de darmen en de omliggende organen die ze ernstig kunnen beschadigen.
Als men besmet geraakt is er wel een afdoend middel op de markt, maar nog beter
is het om een besmetting te vermijden. Dit doet men door in geen geval te baden of
te zwemmen in zoet water. Het risico is het grootst in stilstaand water, maar ook in rivieren
kan men besmet geraken.
Schistosomiase komt vooral voor in het grootste deel van Afrika, sommige delen van
Zuid-Amerika en het Nabije en Verre Oosten. Voor meer gedetailleerde informatie kan
je terecht bij je huisarts.